Boek: Het Ontwerpboek. Leertrajecten ontwerpen voor vakmanschap en vernieuwing.
Ben jij ook veel bezig met het ontwerpen van leertrajecten? Dan ga je dit boek vast en zeker inspirerend vinden! Want zoveel is er nog niet over geschreven (vind ik). Het ontwerpboek is een rijk verzamelwerk geworden, boordevol inspiratie en praktische handreikingen voor het maken van effectieve leertrajecten. Een groot aantal praktijkvoorbeelden worden afgewisseld met gedetailleerde analyses van de ontwerp cases. Daarin maken we patronen zichtbaar in de ontwerp aanpak, de principes die ontwerpers hanteren en de leerprocessen die zo op gang komen. En ik zeg ‘we’, want ik ben een van de auteurs.
Wat voor verhalen kom je tegen in dit boek? Om je een indruk te geven een paar schetsen van de inhoud:
- Bij Prorail creëren de ontwerpers een context waarin de deelnemers de ontwerpersrol overnemen. Ze helpen de nieuwe medewerkers hiermee niet alleen regie te voeren over hun eigen leerproces, maar ook over hun eigen werk. De nieuwkomers bij Treinbeveiliging leren op deze manier hoe ze zelf kennisontwikkeling kunnen verbinden met het dagelijkse werk, nu en in de toekomst.
- De ontwerpers bij Rijkswaterstaat hebben een flinke slag gemaakt in het verbinden van leren en werken. De casus omschrijft treffend hoe draagvlak voor een traject bij de opdrachtgever wordt gecreëerd vanuit een systematische ontwerpbenadering voor de aanpak van het leervraagstuk.
- Als je managers wilt prikkelen om leiderschap en lef te tonen, werkt het niet om vooraf een leerprogramma te ontwerpen met vaste inhouden. Het gaat erom een leercontext vorm te geven waarin deelnemers leren omgaan met het onbekende en zelf leerervaringen zoeken (ontwerppraktijk Eureko Achmea Management Development).
- De mobiele telefoon is tegenwoordig heel belangrijk voor mensen. In dit traject is mobiele telefonie ingezet als tool voor professionele ontwikkeling. Met bijzondere resultaten (ontwerppraktijk grote financiële dienstverlener).
- Proefondervindelijk werken is noodzakelijk, je kunt niet alles uittekenen op de computer. Je moet proberen, rommelen en doorbijten. Als het uiteindelijk niet de goede kant uit gaat, dan moet je bereid zijn een heel andere weg in te slaan. Door stappen achteruit te zetten ontstaan betere ontwerpen. (Ineke Hans, industrieel ontwerper van interieur, meubilair, sieraadkunst en producten).
Mijn verhaal beschrijft het ontwerpproces van een leertraject waarin ik ‘blended learning’ heb vormgegeven, door gebruik te maken van een Moodle werkomgeving (online) waarin deelnemers elkaar tussen bijeenkomsten door konden ontmoeten, kennisdelen, leren en samen werken aan producten. Dit online werken en leren goed op gang krijgen bleek nog niet zo gemakkelijk, en ik beschrijf de interventies die we hebben gedaan om online interactie en verbinding met de fysieke bijeenkomsten te bewerkstelligen. Ook laat ik zien hoe we (zonder dan wel met de online omgeving) deelnemers nauw hebben betrokken bij de inhoudelijke inrichting van het leertraject.